Nhân hôm nay có vị huynh đệ bàn về Dịch nói về lý biến hóa và sự sai lầm trong việc đổi lại chỗ Tốn Khôn trong Hậu Thiên Bát Quái. Có người cũng inbox cho Tử Minh hỏi về lý Ngũ Hành kèm một bài viết phân tích về cái sai của thuyết Ngũ Hành hiện tại và hỏi sự nhận định của Tử Minh về chúng ra sao. Nay cũng duyên huynh đệ Tử Minh viết bài về Bát Quái nên Tử Minh thuận theo viết một bài về Ngũ Hành – Bát Quái.
Trước tiên luận về Dịch. Người thường ai cũng biết Dịch là biến đổi, là chuyển dời là thời thế chuyển xoay liên tục không dừng. Ngưng rồi sẽ Chuyển, Tĩnh rồi sẽ Động. Ấy mới gọi là Đạo. Thấu được lẽ đó thì thấm quẻ Thái, Hằng. Hiểu sai rằng phải cố làm sao cho cân bằng, phải cố làm sao cho yên tĩnh thì gọi là quẻ Khảm, Khốn. Càng cố càng xa lẽ Dịch.
Cũng thế Ngũ Hành không phải năm thứ vật chất bên ngoài như nước như lửa để chế hóa nhau mà Ngũ Hành chính là 5 giai đoạn biến hóa liên hoàn của một dạng vật chất cũng như tâm thức. Hỏa không phải Lửa mà là tính bốc lên lan tỏa. Thủy chẳng phải Nước mà là tính thâm nhập, thấm nhuần. Thổ chẳng phải Đất mà là sự hàm chứa, dung dưỡng.
Như người mới lập nghiệp vang danh muốn trì chí lan tỏa bản thân (Hỏa) thì phải tránh sự mất đi định hướng của bản thân, tránh đi sự tác động bất lợi từ những người lân cận (Thủy). Đó gọi Thủy khắc Hỏa.
Như người muốn dung dưỡng phát triển hệ thống của mình (Thổ) thì phải nương vào chính nghĩa soi đường (Hỏa). Đấy chẳng phải là Hỏa sinh Thổ đấy sao. Các hành khác tương tự là vậy. Các chuyện khác lý cũng vốn đồng không sai…
Ngũ Hành biến hóa chi li nhiệm nhặt. Quẻ Dịch biến chuyển miên viễn thâm sâu không dừng. Lý đâu mà nghĩ rằng Gỗ và Kim Loại khắc nhau, Nước Lửa khó mà đồng đạo. Như vậy chẳng phải ấu trĩ lắm ư.
Vài lời tỏ minh về lý Ngũ Hành,
~ Tử Minh
